Page 368 - yargi-ozel-raporu

yükseköğrenim yapmış olanlar da idari yargı hâkimi olabilmekte-
dir. İdari yargı sistemini uygulandığı ülkelerde buna benzer örnek-
ler bulunmaktadır. Bazı ülkeler belirli uyuşmazlıkların özel gerek-
sinimlerini karşılaması için hukuk öğrenimi görmemiş kişilerin de
idare mahkemesi üyesi olabilmelerine imkân tanımaktadır. Örneğin;
Avusturya’da mahkemeler, eskiden orduda subay olanları (asker ku-
rumların işleyişi ile ilgili uyuşmazlıklar için), tecrübeli pilotları (ha-
vacılık ile ilgili uyuşmazlıklar için), murakıpları (muhasebeye ilişkin
karışık uyuşmazlıklar için), sigorta hesapçılarını, bilim adamlarını
406
veya doktorları hâkim olarak istihdam etmektedir. İdari yargının
doğduğu yer olarak kabul edilen Fransa’da da hukuk fakültesi me-
zunu olmayanlar idari yargıya alınabilmektedir. Buna karşın, idari
yargı hâkimi olmak için hukuk fakültesi mezunu olma şartını arayan
ülkeler de bulunmaktadır. 407
(717) Türkiye’de idari yargının 148 yıllık tarihine bakıldığında, hu-
kuk fakültesi mezunu olanlar ile olmayanların bir arada idari yargıda
408
görev yaptıkları görülmektedir. Cumhuriyetten önceki dönemde
Danıştay mensupları için, yeterli derecede öğrenim kurumunun ol-
maması nedeniyle bir öğrenim zorunluluğu da konmamıştır. Başkan
ve üyelerinin özel öğrenim gördüğü, medrese ve rüştiyeyi bitirenle-
rin çoğunluğu oluşturduğu, ayrıca az da olsa yabancı ülkelerde çe-
şitli derecedeki okullardan mezun olanların bulunduğu anlaşılmak- Bölüm 9 İdari Yargı
409
tadır.
(718) İdari yargıda Danıştay dışında derece mahkemelerinin bulun-
madığı 1982 öncesinde, idari yargı hâkimleri Danıştay tarafından
yapılan sınav sonucu alınmaktaydı. Bu dönemde de hukuk fakültesi
mezunu olmayanlar idari yargı hâkimi olabilmekteydi.

406 İdari Hâkimlerin Statüsü, Uluslararası Yüksek İdarî Yargı Mercileri Derneği-
nin IX. Kongresi, Tayland Tarafından Sunulan Genel Rapor, Bangkok, 22-24
Kasım 2007, sf. 2.
407 Örneğin, Polonya’da idari yargı hâkimi olabilmek için hukuk fakültesi mezunu
olma şartı bulunmaktadır. Bkz. BİLGİN, Hüseyin, Polonya Yargı Sistemi Üze-
rine İzlenimler, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2013, S. 107, sf. 415)
408 ERDEN KARAHANOĞULLARI, ER, age, sf. 243.
409 ERDEN KARAHANOĞULLARI, ER, age, sf. 261.

341