Page 375 - yargi-ozel-raporu

tedir. Bu sebeplerle idari mahkemeler kanun tasarısının hazırlanması
uzunca bir zaman alacaktır” yaklaşımı benimsenmek suretiyle, idari
yargı alt derece mahkemelerinin kurulması için gereken kanun çalış-
ması ileri bir tarihe bırakılmıştır.

(735) 1961 Anayasası dönemi süresince, yukarıda zikredilen ge-
rekçede de ifade edildiği gibi il idare kurullarının idari yargı merci
konumunda olup olmadığı tartışılmış ve bu kurullar yerine idare
420
mahkemelerinin teşkiline ilişkin (ayrıca tüm alt derece idari yargı
mercilerine ilişkin) kanun tasarıları hazırlanmıştır. 421 Ancak 1982 yı-
lında 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve
Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanunun
yasalaşmasına kadar ilk derece idari yargı teşkilatının kurulması dü-
şüncesi gerçekleşememiştir.

(736) 2576 sayılı Kanun, idari yargı kolunun temelinden değişmesi
sonucunu doğurmuştur. Özellikle Danıştay’ın tek mahkeme olarak
tüm idari davalara bakması nedeniyle iş yükünün artması ve yargı
yetkisinin Türk Milleti adına sadece bağımsız mahkemeler aracılı-
ğıyla kullanılabileceğine ilişkin Anayasa hükmü karşısında il idare
kurullarının (ve benzeri yargısal yetki kullandığı belirtilen idari bi-
rimlerin –vergi itiraz komisyonu, vergi temyiz komisyonu, gümrük
422
hakem heyeti vb.) yargısal yetki kullanamayacağı gerekçesiyle
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
2576 sayılı Kanun yasalaşmıştır. Böylelikle ilk derece idari yargı yer-
leri olarak, idare ve vergi mahkemeleri kurulmuş olup, BİM’ler de
ayrıca itiraz merci olarak görevlendirilmiştir.

(737) Ayrıca Kanunun “Kaldırılan görevler, yetkiler ve hükümler”
başlıklı 15 inci maddesinin ilk fıkrasında; “İdare ve vergi mahkeme-
lerinin görev alanına giren ve kanunlarla çeşitli kurul ve komisyonlara

420 Bu tartışmalar sırasında çeşitli görüşler öne çıkmıştır. Bu hususta detaylı bilgi
için bkz. GÜRAN, Sait, Bölge İdare Mahkemeleri ve Danıştay Üzerine Yapısal
Bir Deneme, İstanbul-1977, sf. 74-79.
421 Tasarıların hazırlanma süreci ve akıbetleri hakkında bkz. Türkiye Barolar Bir-
liğince Düzenlenen “İdari Mahkemeler Kanunu Tasarısı” ile İlgili Panel Kon-
ferans Tutanağı, http://tbbyayinlari.barobirlik.org.tr/TBBBooks/tbbim-409.
pdf, sf. 3-8 (Erişim Tarihi: 11/04/2016)
422 Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Ku-
ruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu
(1/255), sf. 1-2.

348