Page 376 - yargi-ozel-raporu

verilmiş bulunan görev ve yetkiler, bu mahkemelerin göreve başladığı
tarihte sona erer.” hükmüyle birlikte il idare kurullarının 5442 sayılı
423
Kanun icabı sahip olduğu yargısal yetkiler ortadan kaldırılmıştır.
Bu suretle yargı bağımsızlığı hususundaki Anayasanın amir hükmü
kapsamında, idari işlem ve eylemlerin denetimini yapacak birim ola-
rak yeni kurulan idari mahkemeler görevli kılınmıştır.
4.1.1.2. İdare Mahkemelerinin Kuruluşu, Yapısı ve İşleyişi

(738) 2576 sayılı Kanun vasıtasıyla yargılama hukukumuza giren
idare mahkemesi, idari yargı alanındaki genel görevli mahkemedir.
Yani Danıştay’ın ilk derece mahkemesi olarak görevli olmadığı ve
vergi mahkemesinin de görev alanına girmeyen uyuşmazlıklara idare
mahkemesi bakacaktır. İdare mahkemelerinin görev alının bu denli
geniş olması; birbirinden bağımsız, çok çeşitli ve nitelikli davalara
bakma zorunluluğunu doğurmaktadır.
(739) Kanunun 5 inci maddesi gereğince, idare mahkemeleri; vergi
mahkemelerinin görevine giren davalarla ilk derecede Danıştay’da
çözümlenecek olanlar dışındaki; iptal ve tam yargı davalarına, tah-
kim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan
uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için
yapılan idarî sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmaz- Bölüm 9 İdari Yargı
lıklara ilişkin davalara, özel kanunlarda Danıştay’ın görevli olduğu
belirtilen ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK) ile
idare mahkemelerinin görevli kılınmış bulunduğu davalara ve diğer
kanunlarla verilen işlere bakmakla görevlidir.

(740) İdare mahkemeleri, bölgelerin coğrafi durumları ve iş hacmi
göz önünde tutularak, Adalet Bakanlığınca kurulup, yargı çevreleri
tespit olunmaktadır. Bu hususun icrası sırasında, İçişleri, Maliye Ba-
kanlıkları ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığının görüşlerinin alınması
Kanunun 2 nci maddesi gereğince zorunludur. Bu mahkemelerin
kaldırılmasına veya yargı çevrelerinin değiştirilmesine, yine söz ko-
nusu bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle, Adalet Bakanlığının
önerisi üzerine HSYK tarafından karar verilmektedir.

423 GÜNDAY, Metin, İdare Hukuku, İmaj Yayınevi, Ankara, 2013, sf. 463.

349