Page 449 - yargi-ozel-raporu

etkileyen, kamusal nitelikli, tek yanlı irade açıklamaları olarak ta-
nımlanmaktadır.
511
(926) Bu sebeple idari işlemin doğrudan doğruya uygulanması, ida-
re hukukunun temel ilkelerinden biri olan “idari işlemlerin hukuka
uygunluk karinesi” sebebiyle yargı kararı ile söz konusu işlem iptal
edilene kadar, hukuka uygun kabul edilmektedir. İdari işlemin icrai-
lik unsuru da dikkate alındığında; idari işlemlerin işlemin muhatabı
olan kişilerde birtakım sonuçlar doğurmaktadır. Bu durumda idari
işlemin yargı organlarınca iptal edilmesine kadar geçen süre zarfın-
da telafi edilemeyecek birtakım sonuçlar doğabilecektir. İdarelerin
kamu yararını gerçekleştirmek için yürütmüş olduğu faaliyetlerde,
kişi haklarının korunması için yargı organlarının denetimi demok-
ratik toplumun vazgeçilmezidir. Bununla birlikte idari işlemle ortaya
çıkan zararın, işlemin hukuka aykırılığının tespiti durumunda taz-
min edilememesi de hukuk devleti ilkesinin ihlali durumunu ortaya
çıkaracaktır.
512
(927) Yukarıdaki açıklamalar ışığında yürütmenin durdurulması
kararında, idari işlemin uygulanması durumunda telafisi güç veya
imkânsız zararın ortaya çıkması ve işlemin açıkça hukuka aykırı
olması şartlarının varlığı birlikte değerlendirilerek, kişi haklarının
zarar görmesinin önüne geçilmek istenmektedir. Telafisi güç veya
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
imkânsız zarar kavramı, Danıştay kararlarında istikrarlı olarak işlen-
miştir. Ancak hangi durumlarda işlemin telafisi güç veya imkânsız
zarar doğuracağına ilişkin değerlendirme somut olayın niteliğine
göre değişmektedir. Kişi üzerinde yarattığı etki sebebiyle onarılması
güç zararların ortaya çıkması durumunda telafisi güç veya imkânsız
zararlardan söz edilebilecektir.

(928) Telafisi güç veya imkânsız zarar kriterinin değerlendirilmesin-
de işlemin konusunun yanı sıra işlemin muhatabının durumunun
da değerlendirilmesi gerekmektedir. Özay, telafisi güç veya imkânsız

511 AKYILMAZ, Bahtiyar, SEZGİNER, Murat, KAYA, Cemil, Türk İdare Huku-
ku, Seçkin Yayıncılık, 2014, Ankara, sf. 370.
512 Öğretide devletin mali sorumluluğu çerçevesinde kişilerin uğradıkları zararları
tazmin etmesi; hukuk devleti, sosyal devlet, sosyal hukuk devleti ve refah dev-
leti ilkelerinden hareketle temellendirilmektedir. Bkz. AKYILMAZ ve Diğerle-
ri, age, sf. 158.

422