Page 447 - yargi-ozel-raporu
P. 447
(922) İYUK’un 27 nci maddesi, yürütmenin durdurulması karar-
larına yönelik “itiraz” müessesesini de düzenlemektedir. Kanunun
ilk halinde yer almayan itiraz yolu, 10/04/1990 tarihinde yürürlü-
ğe giren 3622 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi ile idari yargılama
usulünde ihdas edilmiştir. Bu yolun öngörülmesindeki temel saik,
510
idari işlemin hukuk âleminde askıya alınması gibi önemli bir sonu-
cu doğuran yürütmenin durdurulması kararının bir başka merciin
denetiminden geçmesinden beklenen faydadır. Detaylı bir biçimde
düzenlenen itiraz, bir defaya mahsus olmak üzere, yedi gün içinde
Kanunda gösterilen mercilere başvurularak yapılmaktadır ve ilgili
merci yine dosyanın kendisine gelişinden itibaren yedi gün içinde
kesin olarak karar vermekle yükümlüdür. İtiraza ilişkin kararlar da,
yürütmenin durdurulması kararı gibi on beş gün içinde yazılıp im-
zalanmak zorundadır.
(923) İtiraz usulü, yargılama usulünün temel dinamiklerinden olan
“bir merciin kararının bir diğeri tarafından denetlenmesi” anlayışının
tezahürü konumundadır. Yürütmenin durdurulması kararına karşı
başlangıçta öngörülmeyen itiraz yolunun sonradan getirilmesi bir
yanlıştan dönüş olarak değerlendirilebilir. Ancak itiraz başvurusu
üzerine ilgili merciin yürütmenin durdurulması kararının huku-
kiliğini yedi günlük gibi kısa sürede detaylı olarak incelemesinin
(dosyaların kapsamı dikkate alındığında) oldukça zor olduğu de-
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
ğerlendirilmektedir. Bu bağlamda, bu sürenin uzatılması fikri gün-
deme getirilebilirse de, yargılama sürecinin oldukça uzun olduğu
ülkemizde bu tür bir yaklaşımın savunulması zor görülmektedir.
İtirazı incelemeye yetkili mercilerde sadece yürütmenin durdurul-
ması istemleri hakkında verilen kararlara karşı yapılacak itirazları
görüşecek ve karara bağlayacak birimlerin öngörülmesi fikri ise, bu
noktada faydalı bir öneri olarak düşünülebilir. BİM’lerin dairelerden
oluşması (2576 sayılı Kanun m. 3), İdari Dava Daireleri Kurulu ve
Vergi Dava Daireleri Kurulunun da alt komisyonlara bölünebilecek
510 3622 sayılı Kanunun ilgili maddesinin gerekçesinde bu husus şu şekilde ifade
edilmiştir:
“Yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verilen kararlara, itiraz müessesesi
getirilmesindeki amaçlardan biri de Anayasanın ve söz konusu kanunun aradı-
ğı, telafisi güç ve imkânsız zararların birlikte gerçekleşip gerçekleşmediğinin itiraz
mercilerince bir kez daha incelenmesini sağlamaktadır.”
420