Page 126 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

bundan sonra bahse konu ilkeye uygun davranması ve başvuran çocuğa haklarının
teslim edilmesi önerilmiştir.
6.2.1.3 Eşitlik ve Ayrımcılığın Önlenmesine İlişkin Örnek Karar

Kamu Denetçiliği Kurumunun 2020/101386 numaralı başvuru hakkında 24.05.2021
tarihinde verdiği kararda; başvuran, Rize L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda
hükümlü olarak barındırıldığını, kendisinin vejetaryen olduğunu ve protein ihtiyacının
cezaevi koşullarında karşılanmadığını belirterek et ve türevlerinden oluşan besin
maddelerinden hiçbirini yiyemediğinden cezaevi idaresi tarafından sağlanan yemek
listesinin protein ihtiyacını yeterli düzeyde karşılayamadığı gerekçesi ile yemek listesine
protein bakımından zengin besinlerin eklenmesi isteminde bulunmuştur.
Anayasa’nın 17'inci, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 2'nci ve Medeni ve Siyasi
Haklar Sözleşmesi'nin 6'ncı maddesi ile koruma altına alınan, en temel ve vazgeçilmez
haklardan olan yaşama hakkı, yaşama yönelik tehlike ve risklere karşı kamusal
otoriteler tarafından korunma hakkını da içermektedir. Tutuklu ve hükümlülerin
uygun beslenmesini sağlamak hususundaki pozitif yükümlülüğü kapsamında devletin,
himayesi altındaki hükümlü ve tutukluların verimli ve etkin şekilde iaşe etmesi ile
sağlıklı ve dengeli beslenmelerinin, beden ve sağlık durumlarının korunmasını temin
etmesi gereklidir.

Kurumumuzca yapılan incelemede, cezaevi idaresi tarafından sunulan vejetaryen yemek
listesinde yer alan öğünlerin yeterli ve dengeli olup olmadığının değerlendirilmesi için
listenin bir örneği Ankara Şehir Hastanesine gönderilmiş, hastane diyetisyeni tarafından
yapılan değerlendirmede; yemek listesinin sağladığı enerjinin ortalama 2600 kcal,
protein miktarının ise ortalama 84 gr olarak tespit edildiği, yapılan değerlendirme
sonucunda yemek listesinin başvuru sahibinin günlük enerji ve protein ihtiyacını
karşılamakla birlikte, günlük alınması gereken protein miktarının alt sınırda olduğunun
görüldüğü, menünün protein yönünden desteklenmesi ile menü planlamalarında besin
çeşitliliğine önem verilerek yemek tekrarlarından kaçınılması gerektiğinin önerildiği
görülmüştür.
Başvuru konusunda yapılan değerlendirmede sonuç olarak; mevzuat ile vejetaryen
türü özel bir beslenme şekline sahip hükümlü ve tutukluların taleplerinin karşılanacağı
öngörüldüğü ancak taleplerin iaşe miktarı ile sınırlı olarak karşılanacağının belirlendiği
görülmüştür. Başvuranın barındırıldığı cezaevi idaresi tarafından da mevzuat çerçevesinde
işlem yapılarak vejetaryen türü beslenmeyi benimsemiş tutuklu ve hükümlülere özel
yemek listesi oluşturulduğu ancak menünün protein miktarı bakımından yetersiz
kaldığı anlaşılmıştır. 5275 sayılı Kanun'un 72'nci maddesi ile ceza infaz kurumu idaresi
tutuklu ve hükümlülere yeterli ve dengeli bir beslenme hizmeti sunmakla yükümlü
kılınmış, bu yükümlülük Sağlık Bakanlığı ile birlikte belirlenen günlük kalori ihtiyacı ve
bütçe imkânları da değerlendirilerek saptanan günlük iaşe miktarı ile sınırlı tutulmuştur.

2021 YILLIK RAPOR 125