Page 147 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

olumsuz etkileyecek davranışlarda bulunmasını baştan önleyerek veya ortaya çıkmışsa
da gidermeye çalışarak çocuğun tesliminin çocuk için bir travma oluşturmasına mani
olmaya çalışmaktır. İlgili mevzuat uyarınca çocuğa ilişkin tüm idari işlemlerde “çocuğun
görüşünün” alınması gerekmektedir. Bu kural bağlamında, çocuk tesliminde de çocuğun
görüşü (uzman vasıtasıyla) alınmalı, icra müdürünün uzmanın görüşü doğrultusunda
çocuk teslimini gerçekleştirmesi gerekmektedir. Çocuklar için aile birliğinin temelinden
sarsılması ve boşanma süreci yeterince örseleyici iken bir de icra yoluyla bir eşya gibi
alınıp verilmesi kendisini değersiz hissetmesine sebep olmaktadır. Üstelik bunu hiç
tanımadığı daha önce güven ilişkisi kurmadığı kişilerin rehberliğinde yapması onun
için son derece kaygı vericidir. Nitekim Cumhurbaşkanlığı’nın 1. 100 Günlük İcraat
Programında da “İcra müdürlükleri vasıtasıyla gerçekleştirilen “çocuk teslimi ve çocukla
kişisel ilişki” tesisine yönelik ilamların icra sistemi dışına çıkarılarak ücretsiz bir şekilde
gerçekleştirilmesi” hedefi belirlenmiştir.
Kurumumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; çocuk tesliminin icra sisteminden
çıkarılması, boşanma sonrası kişisel ilişkinin engellenmesi halinde caydırıcı niteliği olacak,
terditli artan yaptırımlar içeren ve çocuğun birlikte yaşamayacağı ebeveyni ile sürekli ve
düzenli bir ilişki kurabileceği “aile buluşma noktaları / çocuk teslim merkezleri” benzeri
birimler ihdas edilmesi için yürütülen mevzuat çalışmalarının ivedilikle tamamlanması,
boşanmaların sağlıklı bir şekilde yürütülmesi amacıyla “Aile Arabuluculuğu” sistemi
dâhil, olabilecek diğer tedbirlerin kamuoyu nezdinde tartışılmasının sağlanması,
boşanma davalarında ebeveynlerin çocuklarıyla düzenli kişisel ilişki kurmalarının ve
bu ilişkinin sürdürülmesinin önemi ve hukuki yaptırımları hakkında bilgilendirme
yapılması, velayet hakkının kötüye kullanılmasının velayetin değiştirilme sebebi
sayılması; kişisel ilişki tesisini engelleyen tarafa “eğitim ve danışmanlık tedbiri” verilmesi
gibi kanunda ya da içtihatlarda yer bulan; bununla birlikte uygulamada hissedilmeyen
ve sahada fiilen sorunların yaşandığı tespit edilen hususlarda mevcut yasal tedbirlerin
etkin olarak kullanılması amacıyla hâkim ve hâkim adaylarına meslek öncesi ve meslek
içi vaka bazlı eğitimlerin yeterli düzeyde verilmesi, Hâkimlerin sulha teşvik, uzlaştırma
görevlerini ve tedbir kararlarının takibini etkin bir şekilde yapabilmeleri amacıyla sunulan
adli hizmet alt yapısının güçlendirilmesi ve bunların hâkimlerin iş yüküne olan etkisinin
doğru bir şekilde izlenmesinin sağlanması, boşanma aşamasındaki çiftlerin birbirlerine
ve varsa çocuklarına karşı hak ve yükümlülükleri konusunda bilgilendirilmelerinin
zorunlu hale getirilmesi, bu alanda yürütülen çalışmaların Cumhurbaşkanlığı Hükümet
Sisteminde daha etkin bir şekilde devamının sağlanması amacıyla Adalet Bakanlığına,
çocuğun birlikte yaşamayacağı ebeveyni ile sürekli ve düzenli bir ilişki kurabileceği
“aile buluşma noktaları / çocuk teslim merkezleri” benzeri birimlerin ihdasında, aile
üyelerini üstlendikleri rollerle ilgili güçlendirecek, çocuk yetiştirme becerilerini ve
bilgilerini geliştirecek, “çocuğun üstün yararının” izlenebileceği bir yapı oluşturulması
amacıyla Adalet Bakanlığı ile birlikte yürütülen çalışmaların ivedilikle tamamlanması,
sağlıklı aile yapısının korunması ve güçlendirilmesi amacına yönelik olarak bu alanda
hizmet veren uzmanların kapasitelerinin güçlendirilerek sayılarının artırılması; verilen
eğitim ve danışmanlık programlarının yaygınlaştırılması için ilgili diğer kurum ve

146 2021 YILLIK RAPOR