Page 190 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Kanun’un 43’üncü maddesinde yer alan gösterge tablosu ve personel kanunlarındaki ek
göstergelerin esas alınacağı düzenlenmiştir. Öte yandan, ilgililerin kazanılmış hak aylığı
ile emekli aylıkları yönünden dikkate alınan intibaklarına esas süreler farklılaşabilmekte,
bu durum ise uyuşmazlık konusu edilebilmektedir.

Bu kapsamda yapılan bir başvuruda, başvuranın 657 sayılı Kanun kapsamında
belirlenen kazanılmış hak aylığı intibakına esas süresinin 5510 sayılı Kanun’un 4/1-(c)
bendi kapsamındaki fiili çalışmaları ile askerlik hizmeti toplamı olan 26 yıl 2 ay 28
gün olduğu, nitekim idare tarafından, yapılan işlemlerde de bu sürenin esas alındığı
ve kazanılmış hak aylığı intibakının dördüncü derecenin ikinci kademesi olarak
belirlendiği, öte yandan başvuranın emekli keseneğine esas intibakı belirlenirken
ise 5510 sayılı Kanun’un 4/1-(c) bendi kapsamındaki fiili çalışmaları ile askerlik
hizmetinin yanında, Kanun’un 4/1-(a) sigortalılık statüsü kapsamında 18 yaşın
tamamlanmasından sonra geçen sigortalılık sürelerinin de dikkate alınması gerektiği,
nitekim idare tarafından yapılan işlemlerde de bu sürenin esas alındığı, başvuranın
1 yıl 4 ay 18 günlük 4/1-(a) kapsamındaki çalışmasının emekli keseneğine esas aylık
intibakında değerlendirildiği ve sonuç olarak emekli keseneğine esas aylık intibakının
dördüncü derecenin üçüncü kademesi olarak belirlendiği anlaşılarak başvuranın bir
kısım çalışma sürelerinin emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaması nedeniyle düşük
49
maaş aldığı iddiası yerinde görülmemiştir .
7.4.1.2.1 Emeklilik İşlemlerinde Özel Durumlar

7.4.1.2.1.1 Engelliler Yönünden Sosyal Güvenlik
Sosyal güvenlik sistemi çatısı altındaki sosyal sigortalar, kişileri çalışma hayatından
uzaklaşmalarına sebep olan risklerin ekonomik sonuçlarına karşı korumanın bir
yöntemidir. Yaşlılık ve engellilik bu risklerin önde gelenleri arasındadır. Bu yönüyle,
engellilerin toplum ve çalışma hayatına dâhil edilmesi kadar bunlardan çalışma
hayatında yer alanların yaşlanma sebebiyle çalışma hayatından ayrılmaları da üzerinde
ayrıca durulan ve özel tedbirlere konu edilen bir alandır.

Nitekim Anayasa’nın “Sosyal güvenlik bakımından özel olarak korunması gerekenler”
başlıklı 61. maddesinde devlete, sakatların korunmaları ve toplum hayatına intibaklarını
sağlayıcı tedbirleri almak yönünde görev yüklenmiş, “Kanun önünde eşitlik” başlıklı 10.
maddesinde ise engelliler için alınacak tedbirlerin eşitlik ilkesine aykırı sayılmayacağı
belirlenmiştir. Bundan başka 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun’da doğrudan ve
dolaylı olmak üzere engelliliğe dayalı her türlü ayrımcılık yasaklanmış, eşitliği sağlamak ve
ayrımcılığı ortadan kaldırmak üzere engellilere yönelik makul düzenlemelerin yapılması
için gerekli tedbirlerin alınacağı öngörülmüştür. Makul düzenleme ise engellilerin
insan haklarını ve temel özgürlüklerini tam ve diğer bireylerle eşit şekilde kullanmasını
veya bunlardan yararlanmasını sağlamak üzere belirli bir durumda ihtiyaç duyulan,
ölçüsüz veya aşırı bir yük getirmeyen, gerekli ve uygun değişiklik ve tedbirler olarak
tanımlanmıştır. Buna göre, engellilerin konu olduğu her türlü iş, işlem ve eyleminde

49 2021/9619 numaralı başvuru hakkında verilen 03.11.2021 tarihli Ret Kararı

2021 YILLIK RAPOR 189