Page 340 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Kurumumuza bu konuda yapılan bir başvuruda, İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünde
mühendis olarak görev yapan başvuran, eşinin 14/07/2020 tarihi itibariyle ücretsiz
izne ayrıldığını, çalıştığı idareye aile yardımı ödeneğine ilişkin 16/07/2021 tarihinde
başvuruda bulunduğunu, geriye dönük ödeme konusunda idareden gelen cevapta
Hakem Kurulu Kararına atıfta bulunularak geriye dönük sadece üç aylık kısmın
ödenebileceği bildirilmiş olup geriye kalan kısmın ödenemeyeceğinin bildirildiğini ifade
ederek aile yardımının tamamının ödenmesini talep etmiştir.

İlgili idarece her ne kadar Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik
Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2018 ve 2019 Yıllarını Kapsayan 4. Dönem Toplu
Sözleşmesi’nin 39 uncu maddesindeki, aile yardımı ödeneğinin geriye dönük üç
aylık kısmının ödeneceği düzenlemesi öne çıkarılsa da toplu sözleşmeler vasıtasıyla
esasında kamu görevlilerinin sahip oldukları haklara ilave bazı haklar elde etmelerinin
amaçlandığı, dolayısıyla ilgili mevzuat hükümleri dikkate alındığında bahsi geçen
Toplu Sözleşme hükmü ile memurlara yeni bir hak verilmesinden ziyade memurların
zaten sahip oldukları hakkın kısıtlandığının görüldüğü, emsal nitelikteki Danıştay 11.
Dairesinin 13/06/2014 tarihli ve 2013/3728 E., 2014/4312 K. sayılı kararının da aynı
doğrultuda değerlendirmeler içerdiği tespit edilmiştir.
Dolayısıyla Devlet Memurları Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümlerinde bildirimin
esas alınmış olması ve geriye dönük ödeme ile ilgili sınırlayıcı bir hüküm getirilmemiş
olmasına rağmen Toplu Sözleşme’de bu şekilde kazanılmış hakkın kullanılmasını
sınırlayıcı nitelikte hüküm konulmasının hukukun genel prensiplerine aykırılık
oluşturacağı değerlendirilmiş olup başvurana ödemenin yapılması hususunda tavsiye
kararı verilmiştir. 197
7.12.7 Genel Haklar

Kamu personel rejimi bağlamında “Genel Haklar” konusuyla, Devlet Memurları
Kanunu’nun üçüncü bölümünde karşılaşılmaktadır. Burada, memurların genel hakları
kapsamında, “uygulamayı isteme hakkı, memuriyete son verilememe ile aylık ve diğer
hakların güvenliği, emeklilik hakkı, çekilme hakkı, müracaat-şikâyet-dava açma imkanı,
sendika kurma hakkı, izin hakkı, ceza soruşturması-kovuşturması güvencesi, isnat ve
iftiralara karşı korunma” hususları yer almaktadır. Kurumumuza yapılan başvuruların
da bu hususlarda özellikle izin konularında yoğunlaştığı görülmüştür.
Yapılan bir başvuruda, Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü bünyesinde sosyal güvenlik
denetmeni olarak görev yapan başvuranın, doğum iznini kullandığı, akabinde
ücretsiz izin talebinde bulunduğu, talebinin mevcut görevlerini tamamlamamış olması
nedeniyle uygun görülmediği, ancak 657 sayılı Kanun hükmünün bu konuda idarelere
takdir yetkisi vermediği belirtilerek doğum sonrası aylıksız izin hakkının kullandırılması
talep edilmiştir.
İdarenin işlem tesis ederken hukuka bağlı olması ve hukuk kuralları içinde hareket
etmesi hukuk devletinin bir gereğidir. Bu kapsamda, bir idari işlemin belli bir sebebe

197 2021/15241 numaralı başvuru hakkında verilen 01/11/2021 tarihli Tavsiye Kararı

2021 YILLIK RAPOR 339