Page 329 - ekonomi-maliye-ve-vergi-1

28. Anayasa Mahkemesi bir kararında (AYM’nin E.1963/124,
K.1963/243 sayılı kararı) Anayasaya aykırılık nedeniyle bir yasanın ip-
tal edilmesi durumunda, iptal kararlarının geriye yürümeme kuralının
tartışmasız uygulanmasının hukuk açısından sakıncalı olabileceğine
işaret ettikten sonra “kararın geriye yürüyecek olup olmayacağı-
nı tayin ve bunun sonuçlarını tesbit etmenin uygulamayla ilgili
bir işlem olduğunu” belirtmiş, sonraki tarihli bir kararında ise
(AYM’nin 12/12/1989 günlü, E.1989/11, K. 1989/48 sayılı kararı)
“Türk Anayasal sisteminde devlete güven ilkesini sarsmamak ve
ayrıca devlet yaşamında bir karmaşaya neden olmamak için iptal
kararlarının geriye yürümezliği kuralı kabul edilmiştir. Böylece
hukuksal ve nesnel alanda etkisini göstermiş, sonuçlarını doğur-
muş bulunan durumların, iptal kararlarının yürürlüğe gireceği
güne kadar ki dönem için geçerli sayılması sağlanmıştır” diyerek
hukuk güvenliği ilkesine vurgu yapmıştır.
Danıştay da iptal kararlarının geriye yürümemesi kura-
lının “kazanılmış hakları saklı tutmak”, “hukuki kararlılığı”
ve dolayısıyla “kamu düzenini korumak” amacıyla getirildiği
görüşünü benimsemiştir (Yılmaz ALİEFENDİOĞLU, “Anayasa Mah-
kemesince Verilen İptal Kararlarının Zaman İçinde Etkisi”, Amme İdaresi
Dergisi, Cilt 23, Sayı 3, 1990, s. 3-4).
29. Anayasanın 153 ncü maddesinin beşinci fıkrasının lafzi
yorumundan hiçbir istisnaya yer verilmediği anlaşılmaktadır.
Bununla birlikte, Anayasanın 152 nci maddesi incelendiğinde,
bir davaya bakmakta olan mahkemenin Anayasaya aykırılık iddiasını
AYM’ye taşıdıktan sonra Anayasa Mahkemesinin bu konuda verece-
ği karara kadar davayı geri bırakacağı ve AYM’nin işin kendisine geli-
şinden başlamak üzere beş ay içinde kararını vermezse mahkemenin
davayı yürürlükteki kanun hükümlerine göre sonuçlandıracağı ancak,
AYM’nin kararı, esas hakkındaki karar kesinleşinceye kadar gelirse de,
mahkemenin buna uymak zorunda olduğu kurala bağlanmakla, ge-
riye yürümeme ilkesinden kaynaklanan adaletsizliğin telafiye
çalışıldığı ancak tam da bir hakkaniyet tesis edilemediği gö-
rülmektedir ( Halil ALTINDAĞ, “Anayasa Mahkemesinin İptal Kararı
veya Anayasa Değişikliği Sonrasında İdari Dava Açma Süresinin Yeniden
Doğması”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XVIII, 2014,
Sa.3-4, s.777).

324 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU