Page 120 - geri itme ozel raporu son

“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu

Mülkiyet hakkı ve bu hakka bağlı korumalar ile aile ve özel hayatın korunması hakkı, düşünce
ve ifade özgürlüğü, din özgürlüğü, temel eğitim ve sağlık hakkı gibi temel hak ve özgürlük-
lerin korunması,
Statüleri netleştirilene kadar gerekli güvenliğin ve ekonomik desteğin sağlanması,

Küçükler, refakatsiz çocuklar, engelli kişiler, yaşlı insanlar, hamile kadınlar, küçük çocuklu
bekâr ebeveynler, insan ticareti mağdurları, ciddi hastalığı bulunan kişiler, akıl sağlığı yerin-
de olmayan kişiler ile işkence, tecavüz veya psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddetin diğer ciddi
türlerine maruz kalmış kişiler gibi hassas kişilerin özel durumlarının dikkate alınması,

Çocuklar ile ilgili verilecek her kararda “çocuğun yüksek yararının” gözetilmesi,

Kişilerin haklarına, insan onuruna saygılı davranılması,

Geri göndermeme ilkesine riayet edilmesi,

Ayrımcılık yapılmaması,
Keyfi olarak idari gözetim altına alınamaması ya da tutulamaması, gerekli olmadıkça hare-
ketlerinin kısıtlanamaması ve gerekli tedbirlerin de ancak kişilerin statüleri ya da başka bir
ülkeye kabulleri belli olana kadar gerçekleştirilebilmesi,

Refakatsiz çocukların ve çocuklu ailelerin idari gözetim altında kapatılmalarının ancak son
çare olarak kısa süreli düşünülmesi,
Girişin kabul edilmemesinin mevzuat ile yetkilendirilmiş bir idari merci tarafından gerekçeli
bir karar ile alınması,

Olumsuz karar verilmesi halinde itiraz için etkili bir başvuru yolunun ve adalete etkin erişi-
min, hukuki yardımın sağlanması ile ücretsiz adli yardım ve temsil imkanı sağlanması,
Olumsuz kesin bir karar verilmesine kadar mültecilere tanınan hak ve özgürlüklerden fayda-
lanılabilmesi,

Kanun yollarına erişim, mahkemede hukuki yola başvurma hakkı gibi usuli güvencelere sahip
olunması gerekmektedir.

Buna karşın uluslararası hukuka aykırı olarak fiilen gerçekleştirilen geri itme uygulamala-
rı, bireylerin güvence altına alınmış haklardan yararlanabilmelerine en kısa yoldan engel
olmanın çözüm yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu ilke ve prosedürlere aykırı dav-
ranışların hak ihlallerine sebebiyet verdiği, hak ihlalinden ise uygulamayı yapan devletin
sorumlu olduğu açıktır.

118