Page 127 - geri itme ozel raporu son

“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu

AİHM, 4 No’lu Ek Protokol’ün 4. maddesinin ihlal edildiği iddiasına yönelik hukuki değerlendirmesin-
de, başvuranların kimlik tespit etme sürecinde, sığınmadan ya da başka bir uluslararası korumadan
faydalanmaya yönelik isteklerini açıklamış olmaları gerektiğini, Ancona Limanı’nda kimlik tespit etme
sürecinde temel bilgi eksikliğinin tutulan göçmenleri İtalya’da sığınma talep etme olasılığından mah-
rum edeceğini, bu nedenle, kimlik tespit etme sürecinde İtalyan Mülteciler Konseyinden yetkililerin
ve bir tercümanın katılımının çok önemli olduğunu, ancak başvuru dosyasında buna ilişkin bir bilginin
yer almadığını, başvuranların Ancona Limanı’nda maruz kaldıkları tedbirlerin ayrım yapılmaksızın top-
lu şekilde sınır dışı edildikleri anlamına geldiğini;

İtalya’nın, hangi Avrupa Birliği üyesi devletin, üye devletlerden birine üçüncü bir ülkenin vatandaşı
tarafından sunulan sığınma başvurusunu incelemekle sorumlu olduğunun belirlenmesine hizmet
eden Dublin sistemi uyarınca sadece Yunanistan’ın olası sığınma taleplerini karara bağlama
yetkisine sahip olduğunu iddia ederek, Afgan vatandaşları olan belirli kişileri sınır dışı edip
Yunanistan’a gönderdiğini, İtalyan makamlarının tüm başvuranları sınır dışı etmek yerine,
Yunanistan’ın bu konuda gerçekten yetkiye sahip olup olmadığını tespit etmek için her baş-
vuranın durumuna ilişkin bireysel bir inceleme yürütmüş olması gerektiğini, Sözleşme ile
bağdaşan bir şekilde uygulanması gereken Dublin sistemine atıfta bulunulmasının, toplu
ve ayrım gözetmeyen geri gönderme işlemlerini hiçbir şekilde haklı kılamayacağını, müdahil
üçüncü taraflarca sunulan ve diğer uluslararası kaynaklardan edinilen mutabık raporlarına göre Adri-
yatik Denizi’ndeki limanlarda İtalya sınır makamları tarafından ayrım gözetilmeksizin Yunanistan’a geri
gönderme işlemleri gerçekleştirildiğini ve ilgili kişilerin tüm esasa ve usule ilişkin haklarından yoksun
bırakıldığı, bu kaynaklara göre, durdurulan ve belgeleri olmayan kişilerin bir tercümanla ve sığınma
haklarına ilişkin usullere dair kendilerine asgari bilgileri sağlayabilecek yetkililerle iletişime geçirilmele-
rinin sadece sınır polisinin iyi niyetine bağlı olarak mümkün olabildiğini, çoğunlukla bu kişilerin derhal
Yunanistan’a geri gönderilmek üzere gemi kaptanlarına teslim edildiklerini belirterek başvuranların
tabi tutulduğu geri gönderme işlemlerinin 4 No’lu Protokol’ün 4. maddesine aykırı şekilde toplu ve
ayrım gözetmeyen sınır dışı anlamına geldiğine hükmetmiştir.

Mahkeme, ayrıca, oy birliğiyle, Sözleşme’nin 3. maddesiyle birlikte 13. maddesinin Yunanistan tarafın-
dan ihlal edildiğine ve 4 No’lu Ek Protokol’ün 4. maddesinin, Sözleşme’nin 3. maddesiyle birlikte 13.
maddesinin İtalya tarafından ihlal edildiğine karar vermiştir.

AİHM 3. Dairesinin 20/03/2017 tarihli ve 19356/07 Başvuru no.lu Shioshvili
ve Diğerleri/Rusya Kararı

Rusya Federasyonu aleyhine, 4 Mayıs 2007 tarihinde beş Gürcü vatandaşı tarafından Mahkemeye ya-
pılan bir başvuruda, başvuranlar, Rus makamlarının, Gürcistan’a seyahatlerini sonlandırmaya ve Der-
bent şehrinde yasa dışı bir şekilde herhangi bir sağlık bakımı, konaklama, yemek, ulaşım ve lojistik
destek olmadan yaklaşık iki hafta geçirmeye zorlayarak, Sözleşme’nin 3. maddesini ihlal ederek, insan-
lık dışı ve aşağılayıcı muameleye tabi tuttuklarını, ayrıca, bu muameleye karşı etkili bir hukuk yolunun
bulunmamasının, Sözleşme’nin 3. maddesiyle bağlantılı olarak 13. maddesinin ihlali anlamına geldi-
ğini, 2006 sonbaharında diğer binlerce Gürcü gibi, Sözleşme’ye Ek 4 No’lu Protokol’ün 4. maddesinin

125