Page 77 - kdk-sempozyum-1

da, usûlleri ve sonuçları farklı iki ayrı araştırma ve incelemeyi sürdürmesi, birbir-
lerinin işlerine karışabilecekleri anlamına gelmez.

Özellikle 2577 sayılı İdarî Yargılama Usûlü Kanununda bu tür incelemeye imkân
sağlayan düzenlemeler vardır. Örneğin İdarî Yargılama Usûlü Kanununun 11. mad-
desi üst makama başvuruyu düzenlemiştir: İlgili, bir idarî işleme karşı idarî dava
açabileceği gibi, bu idarî işlemin kaldırılmasını, değiştirilmesini veya yenisinin ya-
pılmasını üst makamdan da isteyebilir. Bu son durumda dava devam ederken üst
makam davaya konu idarî işlemin hukuka uygunluğunu ve yerindeliğini davaya
rağmen araştırıp inceleyebilir. Sonuçta ilgiliyi haklı bulursa, meselâ işlemi geri
alıp uyuşmazlığı sona erdirebilir. Böylece davadan beklenen amaç bu yolla geci-
kilmeden sağlanmış olur.

Ombudsman için de durum aynıdır. Dava devam ederken Ombudsman araştırma
ve incelemelerinden olumlu sonuç almış ve uyuşmazlığı sona erdirmiş olabilir.
Bu durumda davanın da sona erdirilmesi gerekecektir. Ombudsman araştırma ve
incelemesi sonucunda yargı yerinden farklı bir kanaate ulaşması da yargıya mü-
dahale sayılmaz. Zira; sonsöz daima yargıya aittir. Bununla birlikte Ombudsman
araştırma ve incelemeleri, yargı denetimiyle giderilmesi mümkün bulunmayan
bir haksızlığın tespit edilmesi durumunda, yargının söz konusu idarî faaliyeti hu-
kuka uygun bularak davayı reddetmesine rağmen, yararlı da olabilir. Ombudsman
bu tür haksızlıkların giderilmesi konusunda idareyi ikna edebilir. Ombudsman
bulduğu bu çözüm, hukuka uygunluk alanında olmayacağından davanın reddi
yönünde verilen yargı kararına aykırılık oluşturabilecek nitelikte değildir. Nitekim
bu tür çözümlerin örnekleri, iki kuruma birlikte sahip olan Fransa gibi ülkelerde
sıkça görülmektedir. Ombudsman yargıya müdahalesi, ancak yargılama usulüne
karışması ve yargı kararlarının haklılığını eleştirmesi halinde söz konusu olabilir.”

O halde kamu denetçisi bir mahkemede görülmekte olan davanın yöntemine
karışmamalı ve bir yargı kararının haklılığını tartışmamalıdır. I. Uluslararası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu

KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU 77