Page 100 - yargi-ozel-raporu

(149) Sonuç olarak; hâkimlerle ilgili özellikle savunma makamının
ortaya koyacağı söz, düşünce veya delile itibar etmemek algısına,
yanına savunma karşısında daha üstün yetkiler verilmiş iddia ma-
kamını alan bir hâkimle verilmiş bir karar, silahların eşitliği ilkesine
uzak olarak tesis edilmiş bir karardır. Bu bağlamda iddia makamı ile
birlikte duruşmaya çıkan hâkimlerimize bu yargı algısını değiştir-
me noktasında büyük görev düşmektedir. Mahkeme hem savunma
makamına hem de iddia makamına, karşı tarafın sunduğu değerlen-
dirme ve delilleri bildirip tartışma olanağı sağlamak suretiyle yargıla-
mayı bitirmelidir. Özellikle savunma makamına, onu iddia makamı
karşısında zayıf hale düşürmeyecek biçimde savunmasını ispata yö- Bölüm 1 Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Ceza Yargılaması, Soruşturma ve Kovuşturma
nelik makul imkânın verilmesi gerekir. Bu noktada sanık hakkında
verilen mahkûmiyet kararı bir olasılığa dayanıyorsa, örneğin başka
bir delil olmaksızın belli bir saatte ve yerde bulunduğu gerekçesiy-
le mahkûmiyet kararı verilecekse, sanığa iddiasını ispat için makul
olanakların tanınması gerekir. Aksi bir uygulama adil yargılanma
hakkını ihlal eder. Dolayısı ile yargılamanın uzamasına neden olur.

(150) Tutuklu sanık ve müdafinin görüşmelerini sayı ve süre ola-
rak sınırlama yoluna gidilmemeli, sanığın savunmasını hazırlama ve
iddia makamının hakkındaki iddiaları anlaması açısından müdafi
hizmetinden yararlanma hakkı sağlanmalı ve savunma hakkı ihlal
edilmemelidir. AİHM’e göre tutuklu sanık ile avukatı arasındaki
yazışmalar özeldir ve ancak istisnai hallerde, ilgili yazışmaların ceza-
evi ya da başkalarının güvenliğini tehlikeye soktuğu ya da başka bir
şekilde suç teşkil ettiği hallerde, bu hakkın sınırlanabileceği kabul
edilmektedir. Mahkeme, cezaevini yöneten makam ile sanığın da-
vasını yürüten makamın savcılık olduğu olayda, sanık ile avukatının
yazışmalarının rutin şekilde okunması, savunma makamını iddia
makamı karşısında avantajsız bir konuma soktuğu ve silahların eşit-
liği ilkesini zedelediği kanaatine varmıştır.

(151) Ayrıca soruşturma aşamasında Cumhuriyet savcıları etkin bir
faaliyette bulunduklarından, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde
arama veya el koyma kararı vermekte, tanıkları dinlemekte, bilir-
kişi atayıp rapor almaktadır. Savcının bu tür faaliyetlerinde sanık
veya müdafi bulunmadığından, Cumhuriyet savcıları tanıkların ifa-
delerini alırken yemin verdirmeli, tanıklarla sanıkları veya tanıkları

73