Page 99 - yargi-ozel-raporu

ve etkin savunma yapabilmesi için Cumhuriyet savcıları gibi yeterli
yetkilerle donatılması şarttır.
(146) Cumhuriyet savcılığınca düzenlenen iddianamenin kabulüyle
suç isnadında bulunulan sanıkla ilgili olarak kovuşturma evresi baş-
ladığından, iddia makamının suç isnadı yani tezine karşılık savunma
makamı savunmasını yani antitezini ortaya koyar. Mahkeme de id-
dia, savunma ve ortaya konulan delilleri tartışıp, maddi gerçeğe yani
sonuca (sentez) ulaşmaya gayret eder. Bu hususların gerçekleşmesi
ancak silahların eşitliği ilkesi ile mümkündür.

(147) Silahların eşit olması demek makamlara aynı yetkilerin ta-
nınması anlamına gelmemelidir. Zira makam ve görevler farklıdır.
CMK’daki “silahların eşitliği” ilkesi, yetkilerin aynı olmasını değil,
bir tarafa yetki tanınmışsa, diğer tarafa da bir takım yetkiler tanınarak
dengeyi sağlama şeklinde düzenlenmiştir. O halde iddia makamına
iddia görevini, savunma makamına da savunma görevini, Kanunun
öngördüğü sınırlar içerisinde serbestçe yerine getirebilme imkânının
oluşturulması gerekir. Silahların eşitliği adil yargılanma hakkının
parçasıdır. Adil yargılanma hakkının temeli, çekişmeli yargı ve silah-
ların eşitliği ilkelerine dayanmaktadır. AİHM de Sözleşmenin 6 ncı
maddesinin birinci fıkrasına dayanarak yani adil yargılanma hakkına
yer vermek suretiyle silahların eşitliği ilkesini uygulamaktadır.
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
(148) AİHM kararlarına göre silahların eşitliği ilkesinin ihlal edildiği
durumlar;
1- Savunma makamının delillerini ortaya koyma hakkının sınır-
lanması,
2- İddia makamının sunmuş olduğu delil ve değerlendirmelerin,
savunma makamına bildirilmemesi suretiyle eşitsizlik meydana
getirilmesi,
3- Milli güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi vb.
istisnai durumlar hariç tutuklu sanık ve müdafinin görüşmeleri-
ne sınırlama getirme ve yazışmalarının denetlenmesi,
4- Savunma makamından gizli tutulan bilgi, belge ve deliller,

5- Sanık veya müdafinin savunma hakkının sınırlaması,
şeklinde özetlenebilir.

72