Page 386 - yargi-ozel-raporu

yargı davası açmak isteyenlerin sulh yoluna başvurmasını zorunlu
kılmaktadır. Bu suretle, Taslağın genel gerekçesinde etkisiz kaldığı
belirtilen 659 sayılı KHK’nın uygulama alanı genişletilmektedir. Al-
ternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden biri olan sulh müessese-
sinin idari yargı alanında geniş bir icra alanı bulması, idari yargılama
mercilerinin iş yükünün hafiflemesine ve idare ile bireyin sorunları
uzlaşarak çözmesine vesile olacaktır. İYUK’un 13 üncü maddesinde
de zorunlu sulh, 659 sayılı KHK kapsamındaki idareler aleyhine tam
yargı davası açılmasından önce başvurulacak bir yol olarak Taslağın
16 ncı maddesiyle önerilmektedir.
(763) Taslak, son olarak, 659 sayılı KHK’nın yürürlüğe girmesinden
günümüze kadar idari yargının iş yüküne beklenilen katkıyı sağla-
maması karşısında bu düzenlemede esaslı değişiklikler öngörmek-
tedir. İdari yargılama usulüne ilişkin alternatif uyuşmazlık çözüm
yöntemlerinden biri olan “sulh” yönteminin yer aldığı KHK’nın,
daha geniş bir alanda ve etkin bir şekilde uygulanması amacı Tas-
lağın bu konudaki önerilerine hâkim olmuştur. Bu çerçevede, alter-
natif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinin yargılama safahatı öncesinde
uyuşmazlıkların giderilmesini sağlayarak yargının iş yükünü azalta-
bileceği gerçeği, Taslakta yer alan düzenlemelerinin titizlikle tahlilini
gerektirmektedir. Bölüm 9 İdari Yargı

(764) Taslak, 659 sayılı KHK’ya ilişkin iki temel yaklaşımı benim-
semiş bulunmaktadır. Bunların ilki, sulh usulünün kapsamının ge-
nişletilmesi ve zorunlu kılınması ile uygulanma safahatının yeniden
düzenlenmesi; ikincisi ise, bu hususta görev alacak birimlerin (huku-
ki uyuşmazlık değerlendirme komisyonu ve hukuk birimleri) yetki,
sorumluluk ve yapılanmalarının yeniden düzenlenip etkinliklerinin
sağlanmasıdır. Taslağın 49 uncu ve devamı maddelerinde öngörülen
değişiklikler, söz konusu yaklaşımların kural haline dönüştürülmüş
hallerinden ibarettir.

(765) 659 sayılı KHK’nın “Amaç ve kapsam” başlıklı maddesin-
de açıkça “sulh yolu”na vurgu yapılması; KHK’ya tabi idarele-
rin kapsamının genişletilmesi; idarelerin taraf oldukları adli ve
idari uyuşmazlıkların dava yoluna ve icra takibine başvurulma-
dan sulh yoluyla çözülmesinin ilke olarak benimsenmesi; sürekli

359