Page 437 - yargi-ozel-raporu
P. 437
niteliğinde karar vermesi ve idareye genel emir verme yetkisi kabul
edilmiştir.
491
(896) Hollanda’da ise adli yargı, idareye karşı geniş bir emir verme
yetkisine sahiptir. İtalya, İsviçre ve İspanya’da da benzer uygulamalar
bulunmaktadır. 492
(897) Öte yandan, yargı birliği sisteminin uygulandığı ülkelerde
yargıcın idareye emir verme yetkisi olduğu konusunda daha geniş
bir kabullenme vardır. Örneğin, İngiltere’de mahkemelere Taç hariç
bütün idari otoritelere emir verme yetkisi tanınmıştır. 493
(898) Ülkemizde yargı kararlarının uygulanması noktasındaki cid-
di problemler göz önüne alındığında, “yargısal emir” müessesesinin
Türk idari yargı sistemine kazandırılmasında fayda vardır.
(899) “Yargısal emir” müessesesinin idarenin takdir yetkisini kaldı-
racak biçimde yargı kararı verilmesi yasağı ile çelişen bir yönü de bu-
lunmamaktadır. İdari yargı, yaptığı denetimde hukuka uygunluğu
esas alacak ve buna göre karar verecektir. Yaptığı değerlendirmede
idarenin takdir yetkisini gözetecektir. Bununla birlikte, idari işlemi
hukuka aykırı bulup iptal ettiğinde, kararın uygulanması için izlene-
cek yolu ve ne yönde işlem tesis edileceğini de belirleyerek kararında
hükmedecek, karar uygulanmadığı zaman ise para cezası verecektir.
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
(900) Uygulamada idari yargı kararlarının kasten uygulanmaması
bir yana, idareciler iyi niyetli hareket etseler dahi kararın nasıl uy-
gulanacağı konusunda kimi zaman hukuki belirsizlikler bulunduğu,
hukuki ve fiili imkânsızlık hallerinin hangi durumları kapsadığı ko-
nusunda tartışmalar olduğu bilinmektedir. Böyle durumlarda, yargı
kararı kimi zaman yanlış ya da eksik uygulanmakta, buna bağlı ikin-
ci işlem (yargı kararının uygulanmasına ilişkin idari işlem) ayrıca
dava konusu olarak idari yargının önüne gelmekte, mahkeme bu
ikinci davada ilk kararını yorumlayarak uygulama işleminin hukuka
uygun olup olmadığını ayrıca tespit etmek durumunda kalmaktadır.
Uygulama işlemi üzerine bu değerlendirmeyi yapan mahkemenin ilk
491 YAŞAR, age, sf. 163.
492 YAŞAR, age, sf. 163.
493 YAŞAR, age, sf. 163.
410