Page 438 - yargi-ozel-raporu
P. 438
kararında bu analizi yaparak kararın nasıl uygulanacağına ve ne yön-
de işlem yapılacağına hükmetmesinde ne gibi bir sakınca olabilir?
Üstelik bu durum, kararı yanlış uyguladığı zaman sorumluluk altına
girebilecek olan idarecilerin de işini kolaylaştıracaktır.
(901) Bununla birlikte, “yargısal emir” müessesesinin “idari eylem
ve işlem niteliğinde yargı kararı verilememesi” ilkesi ile çatıştığı söy-
lenebilir. Ancak “yargısal emir” verilirken, sadece yargı kararının na-
sıl uygulanacağı konusuyla sınırlı kalınır ve idarenin takdir yetkisini
ortadan kaldıracak şekilde karar verilmez ise bu durum bir sorun
teşkil etmez. Diğer yönden bilindiği gibi ülkemizde bir kısım idari
işlemin denetimi adli yargı organları tarafından yapılmaktadır. Bu
davalarda adli yargı makamlarının çoğu zaman idari işlem niteliğin-
de karar verdikleri de bilinmektedir. Hatta kısıtlama, vasi atama gibi
çekişmesiz yargı işlerinde hâkimin, idari makam gibi karar verdiği
494
kabul edilmektedir. Adli yargı hâkiminin idari işlem niteliğinde
karar vermesine olağan bakılmasına rağmen, idari yargı için bu ko-
nuya çok katı yaklaşılmasının mantıklı ve makul açıklamasını ortaya
koymak gerekir.
(902) Özetle, idari yargı kararlarının uygulanmasını sağlamak ve
etkinliğini artırmak için demokratik ülke örneklerinde olduğu gibi
yargı kararlarının uygulanmasında yargısal emir (injonction) ve yap- Bölüm 9 İdari Yargı
tırım (astreinte) yetkisinin idari yargıya verilmesinin tartışılması ve
mahkeme kararlarının sınırlı da olsa uygulanmamasının önüne ge-
çilmesi hukuk devletinin tam anlamıyla sağlanması açısından faydalı
olacaktır.
6. İdari Yargılamada Medeni Yargılama Hukukuna İlişkin
Müesseselerin Uygulanması
(903) Bilindiği üzere, İYUK’un 31 inci maddesi ile hâkimin davaya
bakmaktan memnuiyeti ve reddi, ehliyet, üçüncü şahısların davaya
katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, feragat ve kabul, temi-
nat, mukabil dava, bilirkişi, keşif, delillerin tespiti, yargılama gider-
leri, adli yardım hallerinde ve duruşma sırasında tarafların mahke-
494 KURU, Baki, Nizasız Kaza, Ankara 1961, sf. 6 vd; OĞUZMAN, Kemal, DU-
RAL, Mustafa, Aile Hukuku, İstanbul, 1998, sf. 425.
411